Wat doet het Katastrof team?
Allereerst is Katastrof het team dat met sommige judoka meedoet aan katawedstrijden, en deze ook zelf organiseert. Maar Katastrof zorgt er ook voor dat de mensen die een zwarte band willen halen, daar degelijk in getraind worden. Elk van onze 38 dangraadhouders heeft zijn danexamen in 1x gehaald, en die reputatie willen we hooghouden.
Trainen voor een dangraad is zwaar, laat daar geen twijfel over bestaan. En onze SN-judoka doen nog een graadje meer als bij een normaal examen wordt verwacht. Dat betekent dus elke vrijdagavond komen opdagen, trainen en datzelfde een week later weer herhalen. Reken op drie jaar trainen, als je elke vrijdagavond komt opdagen.
Kata is een essentieel en verplicht onderdeel van het danexamen.
Wat is dat Kata precies?
Veel technieken in het Judo zijn onmogelijk te demonstreren in een gewone wedstrijd. Het gaat simpelweg te snel, en de fijne puntjes zijn al helemaal onzichtbaar of “verdrinken” in de krachtsexplosies. Bovendien zijn de relaties tussen de verschillende worpen niet duidelijk. Kata is daarom bedoeld als een demonstratie van de diverse technieken. Er zijn een aantal wedstrijdkata:
- Nage-nō-kata demonstreert vijftien verschillende werptechnieken.
- Katame-nō-kata demonstreert klemmen, verwurgingen en houdgrepen.
- Kime-nō-kata demonstreert aanvallen en verdedigen met zwaard en mes.
- Ju-nō-kata demonstreert vormen van zachtaardigheid: De klemmen worden niet helemaal aangezet, er wordt niet gegooid en alles gebeurt in totale beheersing
- Kodokan Goshin-jutsu demonstreert verdedigingen tegen zwaard, mes en pistool.
- Koshiki-no-kata, een kata die momenteel zijn opgang maakt in het wedstrijdkata en de historische relaties van het judo met de samurai demonstreert.
Elke judoka krijgt met kata te maken op het moment dat hij/zij voor de zwarte band gaat trainen.
Hoe precies is die uitvoering?
De uitvoering is uiterst precies. Stand van de hand, vingers, houding van de judoka, uiterlijke verzorging, correcte knoop in de band, alles telt mee! Onze toppers hebben zelfs speciale, peperdure in Japan op maat gemaakte KuSakura judopakken die in plastic verpakt meegaan naar de toernooien zodat er geen vlekje op kan komen.
Dus dat is allemaal heel moeilijk voor mensen met een beperking?
Kata is moeilijk, daar is geen twijfel over. Maar het procedurele en voorspelbare karakter spreekt bijvoorbeeld mensen met autisme aan. De langzame, afgemeten bewegingen zijn heel geschikt voor mensen met Down’s syndroom of met evenwichtsbeperkingen. En, je kunt je een kata techniek voor techniek eigen maken.
Zijn er katawedstrijden?
Ja. Elke techniek krijgt een bepaald aantal punten toegewezen, en er geldt een aftrek naargelang de zwaarte van de gemaakte fout. En de beoordeling is genadeloos: Even wegkijken op het moment dat je rechtuit moet kijken kost je meteen 3 punten.
Tycho en David deden in 2017 mee aan het EK in Malta en werden daar 6e, 4e in 2018 en 2e in 2019! In Oktober 2018 behaalden Tycho en David de 4e plaats op het WK in Cancún, in Mexico, en in 2019 werden ze 5e in Seoel, Zuid-Korea en tot slot werden Tycho en David Europees Kampioen in Juli 2021. Onze judoka doen mee in de wereldtop!
Zijn er speciale wedstrijden voor SN-judoka?
Ja. SNJF heeft zich de laatste jaren hard gemaakt voor katawedstrijden. De SNWJG katawedstrijd op ons grote toernooi in Beverwijk is een van de grootste ter wereld!
SN-Kata wordt anders beoordeeld. Waar in het reguliere kata elk foutje genadeloos wordt afgestraft, wordt in het SN-kata beoordeeld wat er goed gaat. Waar in het reguliere kata elke kata tot op het kleinste detail is beschreven, zijn SN-kata vaak aangepast op de mogelijkheden van de deelnemer. Met andere woorden: Je wordt niet afgerekend op dingen die je (echt) niet kunt. Op het EK Kata in Gran Canaria in 2019 schreven twee koppels geschiedenis: het koppel Sanne Simons/Thomas Schepen en het koppel Janienke Roelfsema/Cees Roest lieten voor het eerst op een EK hun kunnen zien.
De Coronacrisis gooide wat roet in het eten, maar het plan was om in 2020 een A-kata toernooi naast het reguliere EK-toernooi te houden. Zie hier voor meer uitleg.
Hoe lang duurt een kata leren?
Dat ligt aan een heleboel dingen: Hoe ervaren ben je als judoka, hoeveel tijd steek je erin, welke kata (de een is moeilijker dan de ander) wat is je beperking en moet de kata aangepast worden? Dat is dus niet zomaar te zeggen. Als je ervaren bent, redelijk soepel bent en een goede conditie hebt kan het alsnog anderhalf jaar duren voor je een katame-nō-kata onder de knie hebt.
Conditie? Maar kata gaat toch heel langzaam?
Niet dus. Ervaren, afgetrainde judoka in topconditie als Tycho en David komen na een katame-nō-kata van 10 minuten gesloopt van de mat af. En let wel: tijdens een training wordt deze kata soms wel 10 keer op een avond herhaald. Het record hebben ongetwijfeld David en Renske, die kans zagen om op een verloren zondagochtend een volledige nage-nō-kata 27 keer te trainen, in de dojo van de Judobond. Onderstaand filmpje is een trainingssessie van Tycho en David, op eén enkele techniek: yoko-shiho-gatame, waarbij je kunt zien hoe de aandacht voor details is:
Houd dan ook nog rekening met soms meerdere videocamera’s en minstens twee mensen langs de kant die tijdens de training genadeloze kritiek laten horen, en het zinnetje: “Stop! Overnieuw!” dat zo’n beetje de mantra van het katateam is, en je kunt je voorstellen dat een top-kata-judoka behoorlijk stevig in zijn of haar schoenen moet staan.
Zijn al die technieken echt?
Die vraag horen we vaak. Of mensen zeggen: “het lijkt net echt”. Nee.. het IS echt! Die verwurgingen en klemmen van de nage-no-kata zijn op het randje van wat een menselijk lichaam kan verdragen. Voer je serie 5 van de nage-no-kata uit met een ongetraind persoon, dan gebeuren er gegarandeerd ongelukken. Veiligheid heeft dan ook onze maximale aandacht.
Ik wil wel meedoen!
Het katateam oefent op vrijdagavond. Je mag daar meedoen na uitgenodigd te zijn. Vanaf 2e kyu is het zinvol, want je moet wel Judo-ervaring hebben. Daaronder beschik je simpelweg niet over voldoende judokennis. Je zult merken dat de vrijdagavond een heel ander soort les is: Het is er stil, geen spelletjes, er wordt heel hard gewerkt en het is maar een klein groepje. Je moet er ook apart voor betalen want deze lessen vallen niet onder het normale lesprogramma. Als je mee gaat doen en je bent nog geen lid van de JBN, dan is het verstandig om je aan te melden. Je kunt geen zwarte band behalen als je geen lid bent van de JBN, en de regel is dat je 3 jaar lid moet zijn.
Studiereizen naar Japan?
We zijn inmiddels twee keer geweest om in Tokyo, om op de heilige tatami van de Kodokan deel te nemen aan de Summer School. Die is bedoeld om het niveau van het kata in de wereld nog hoger te maken. Is dat voor iedereen? Nee. Daar moeten we heel eerlijk in zijn. Allereerst moet je een zwarte band hebben, of een heel goede bruine band zijn. Verder moet je in lichamelijke topconditie zijn. En als je denkt dat je toch best een goede conditie hebt: Denk nog maar een keer. De lessen beginnen om 08:00 stipt en gaan door tot 18:00 met een pauze van een uur. De warming-up duurt een uur, en als Sameshima Sensei denkt dat een van de judoka niet correct kan vallen..
..dan gaat de hele groep van 200 man valoefeningen doen, tot het perfect is.
Dit alles in een temperatuur van 40-45 graden (Het is daar nogal warm, in mei) en genadeloze kritiek van de aanwezige sensei. Even uitrusten? Nee, dat gaat niet. 4-5 liter water per persoon gaat er doorheen, elke dag. En na afloop rollen de deelnemers hun bed in. En dat acht dagen lang. Meestal gaan we twee weken, zodat we ook nog iets van Tokyo kunnen bekijken.
We logeren meestal in een hostel, en dan gaan we ’s avonds met zijn allen op zoek naar een eetgelegenheid. Niet te blits, want Tokyo is duur! Dus komen we vaak terecht in een kroegje, een paar straten verderop, waar een omaatje en haar man de beste curry op de wereld klaarmaken, voor een prikkie.
Deelnemen aan wedstrijden
Deelnemen aan een wedstrijd is een andere kwestie: Je kiest een maatje, en traint de kata die je wilt gaan demonstreren. Daarbij krijg je assistentie van onze meer ervaren kata judoka. Kun je geen maatje vinden, dan is het mogelijk om daarvoor een van de meer ervaren judoka te vragen. Zij kunnen met je meedoen als je aan een wedstrijd meedoet. Er is eén regel: Ze mogen maximaal met 3 kata meedoen, en ze betalen niet voor hun deelname, dat moet je zelf doen (anders zouden ze bij iedereen moeten meebetalen terwijl ze je juist een dienst bewijzen, dat zou raar zijn).
Natuurlijk is het nog veel beter om een vast maatje te hebben. Onze kampioensteams zijn vaste koppels die helemaal op elkaar zijn ingespeeld. Alleen op die manier behaal je maximale prestaties.